Wetsvoorstel personeelsbehoud bij crisis naar Raad van State

De ministerraad heeft ingestemd met het wetsvoorstel personeelsbehoud bij crisis (Wpc) en stuurt dit nu ter advies naar de Raad van State. Met deze wet wil het kabinet voorkomen dat werkgevers en werknemers tijdens onverwachte crisissituaties, zoals oorlogen, pandemieën of extreme weersomstandigheden, hard worden geraakt.

Minister Mariëlle Paul (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) benadrukt het belang van de wet: “Als een crisis toeslaat, zoals een oorlog of pandemie, moeten bedrijven kunnen handelen. Met deze wet krijgen werkgevers mogelijkheden om banen te behouden en bedrijven draaiende te houden. Zo helpen we werkgevers, werknemers en de economie vooruit.”

Hoofdlijnen van het voorstel
De wet is bedoeld voor situaties waarin bedrijven gemiddeld minimaal 20% minder werk hebben over een periode van twee maanden. Werkgevers kunnen in die gevallen maximaal zes maanden gebruikmaken van verschillende instrumenten:

• Herplaatsing: werknemers kunnen tijdelijk ander passend werk krijgen. Zij behouden daarbij hun volledige loon.
• Minder loondoorbetaling en loonsubsidie: werkgevers mogen werknemers 10% minder loon betalen over de uren die door de crisis wegvallen. Vervolgens kan via het UWV subsidie worden aangevraagd voor 65% van de loonkosten over deze niet-gewerkte uren. De resterende 25% betaalt de werkgever.

Op die manier dragen overheid, werkgevers en werknemers gezamenlijk bij om de gevolgen van een crisis te overbruggen.

Aanpassingen voor uitvoerbaarheid
Het wetsvoorstel is onderdeel van een breder pakket aan arbeidsmarkthervormingen en tot stand gekomen in overleg met sociale partners. Op basis van internetconsultaties en uitvoeringstoetsen zijn enkele wijzigingen doorgevoerd om de uitvoerbaarheid te verbeteren.

Zo kan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij een grote crisis criteria vaststellen waardoor snel duidelijk is welke bedrijven getroffen zijn. Denk aan specifieke postcodes bij een overstroming. UWV hoeft dan niet ieder bedrijf apart te toetsen, waardoor aanvragen sneller afgehandeld kunnen worden.

Daarnaast kunnen werkgevers na een besluit van het UWV direct beroep instellen bij de bestuursrechter, zonder eerst bezwaar te hoeven maken bij het UWV. Dit moet zorgen voor snellere duidelijkheid in crisistijd.

Bescherming werknemers
De belangen van werknemers blijven geborgd. Medezeggenschap speelt een rol voordat een aanvraag kan worden ingediend. Werknemers kunnen bovendien naar de kantonrechter stappen als zij het niet eens zijn met herplaatsing of met minder loon.

Met deze waarborgen wil het kabinet ervoor zorgen dat bedrijven tijdens een crisis overeind blijven, terwijl werknemers hun baan behouden en rechtsbescherming genieten.