Leeftijdsdiscriminatie meest voorkomende vorm van discriminatie op Nederlandse arbeidsmarkt

Leeftijdsdiscriminatie komt in Nederland vaker voor dan discriminatie op basis van geslacht of etniciteit. Bij bijna de helft van de sollicitaties waarbij leeftijd een rol speelde (48%) werd een jongere of oudere kandidaat ongelijk behandeld. Dat blijkt uit onderzoek van het TA Audit Institute, dat ruim 1.500 mysterysollicitaties uitvoerde bij 245 grote Nederlandse werkgevers.

Eerste onderzoek dat drie vormen van discriminatie vergelijkt
Het is de eerste keer dat leeftijds-, gender- en etnische discriminatie in één onderzoek zijn meegenomen. Daarbij werd gebruikgemaakt van de wetenschappelijke paired apply-methode: twee gelijkwaardige cv’s solliciteren op dezelfde functie, waarbij alleen leeftijd, geslacht of naam verschilt.

Leeftijdsdiscriminatie springt eruit
De resultaten laten zien dat leeftijdsdiscriminatie het meest voorkomt: in 68% van de gevallen werd de jongere kandidaat negatiever beoordeeld dan de oudere. Genderdiscriminatie kwam voor in 45% van de sollicitaties, waarbij mannen en vrouwen even vaak werden benadeeld. Discriminatie op etniciteit speelde in 38% van de gevallen, met nauwelijks verschil tussen kandidaten met een Nederlandse of Arabische naam.

“De uitslagen op leeftijdsdiscriminatie hebben ons met name verbaasd,” zegt Bas van de Haterd, co-founder van het TA Audit Institute.
“Blijkbaar telt bij veel werkgevers: meer ervaring is beter, ook als die extra jaren in de praktijk weinig verschil maken.”

Beide kanten op
Opvallend is dat alle drie de vormen van discriminatie twee kanten op werken. Jongere kandidaten worden vaker afgewezen, maar in 32% van de gevallen geldt dit juist voor oudere sollicitanten. Bij gender was de uitkomst precies fifty-fifty, en ook bij etniciteit kregen kandidaten met een Nederlandse naam bijna net zo vaak de voorkeur als een nadeel.

Grote verschillen tussen organisaties
Bij 47% van de onderzochte organisaties werd helemaal geen arbeidsmarktdiscriminatie vastgesteld: kandidaten werden daar volledig gelijk behandeld. Een kleine groep werkgevers scoorde echter structureel slechter en liet meerdere vormen van discriminatie tegelijk zien.
Er is volgens het onderzoek geen groot verschil tussen profit- en non-profitorganisaties in het totaal aantal gevallen van ongelijke behandeling. Wel komt etnische discriminatie vaker voor bij non-profitorganisaties, terwijl genderdiscriminatie juist vaker voorkomt in het bedrijfsleven.

Ruimte voor verbetering
Volgens Van de Haterd laten de resultaten zien dat er “nog veel werk te doen is om iedereen een eerlijke kans te geven op de arbeidsmarkt.”
Het TA Audit Institute helpt organisaties om via mysterysollicitaties inzicht te krijgen in (onbewuste) vooroordelen binnen hun wervingsprocessen. Door te analyseren waar en bij wie bias optreedt, kunnen organisaties gericht beleid ontwikkelen om gelijke kansen te bevorderen.