Personeelstekort dwingt ondernemers tot actie: vooral bouwsector zet in op arbeidsvoorwaarden

Twee op de drie ondernemers in Nederland kampen met personeelstekorten. Ze nemen daarom steeds vaker maatregelen zoals automatisering, het verbeteren van arbeidsvoorwaarden en het aantrekken van buitenlandse arbeidskrachten. Vooral in de bouwsector is het tekort nijpend. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het personeelstekort drukt zwaar op grote bedrijven. Van de bedrijven met 250 of meer medewerkers zegt 72 procent moeite te hebben om vacatures te vervullen. Onder kleine ondernemingen (5 tot 50 medewerkers) is dat 61 procent. Ondernemers proberen het tekort het hoofd te bieden door onder meer de arbeidsproductiviteit te verbeteren of productiedoelstellingen bij te stellen.

“De problemen met personeelstekorten zijn onverminderd groot,” zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. “Hoewel de arbeidsmarkt het iets beter doet, merk je dat de meeste bedrijven het niet trekken.”

Automatisering en arbeidsvoorwaarden als oplossing
Ondernemers zetten in op een breed scala aan maatregelen om personeelstekorten aan te pakken. Zo wordt er volop geïnvesteerd in automatisering, betere arbeidsvoorwaarden en het werven van personeel uit het buitenland. Volgens het CBS probeert ruim driekwart van de bedrijven daarnaast de arbeidsproductiviteit te verhogen, bijvoorbeeld door procesverbeteringen of investeringen in technologie.

Bouwsector het zwaarst getroffen
In de bouwsector ervaart zelfs 82 procent van de ondernemers een personeelstekort. De sector heeft al langer te maken met structurele problemen zoals vergrijzing, hoge fysieke belasting, uitval en vervroegd pensioen.

In deze sector worden dan ook de meeste maatregelen genomen om het tekort aan te pakken. Opvallend is dat steeds meer bouwbedrijven hun arbeidsvoorwaarden verbeteren. “In vergelijking met vorig jaar geven meer ondernemers in de bouwnijverheid aan deze maatregel te nemen,” aldus het CBS. “In andere sectoren is het aandeel ondernemers dat deze maatregel noemt juist gedaald.”

De bouwproductiviteit blijft ondertussen achter. Brancheorganisatie Hibin wijt dit aan een gebrek aan samenwerking, gebrekkige data-uitwisseling en een trage adoptie van innovaties.

Achtergrond: productiviteitsdaling
De zorgen over personeelstekorten worden versterkt door bredere trends. In augustus meldde het CBS dat Nederland in het afgelopen jaar de grootste arbeidsproductiviteitsdaling in vijftien jaar doormaakte. De afbouw van de gaswinning in Groningen speelde hierbij een rol, maar de onderliggende problemen zijn breder.