Handhaving op schijnzelfstandigheid zet zzp’ers onder druk: één op de vijf overweegt te stoppen

De hervatte handhaving op schijnzelfstandigheid zorgt voor onrust onder zzp’ers. Sinds 1 januari van dit jaar voert de Belastingdienst weer actief controles uit, en dat heeft merkbare gevolgen. Uit onderzoek van Bovib, HeadFirst Group, NBBU, PZO, RIM, SoloPartners, Temper en YoungOnes onder bijna 2.300 zelfstandigen blijkt dat 19 procent van de zzp’ers overweegt te stoppen.

Onduidelijkheid over regels
Een van de grootste zorgen is de gebrekkige duidelijkheid over wat nu precies is toegestaan. Voor ruim de helft van de zzp’ers (58%) is het onduidelijk of zij volgens de huidige wet- en regelgeving nog als zelfstandige mogen werken. Vooral in de vakgebieden engineering & techniek (80%), onderwijs (79%) en management & organisatie (77%) heerst veel onzekerheid.

Opdrachtgevers twijfelen
Niet alleen zzp’ers zelf worstelen met onduidelijkheid, ook opdrachtgevers zijn terughoudender geworden. Twee op de vijf zelfstandigen (38%) geven aan opdrachten te missen doordat organisaties twijfelen of zij zzp’ers nog wel mogen inhuren. Vooral zelfstandigen met twee tot vijf opdrachtgevers (43%) ervaren dit probleem. In sectoren zoals zorg (38%) en ICT (37%) horen zzp’ers vaker dat hun huidige opdrachtgever liever geen risico meer neemt.

Afnemende opdrachten
Drie op de vijf zelfstandigen (59%) vermoeden of weten zeker dat het aantal opdrachten dit jaar is afgenomen door de aangescherpte controles. Vooral zzp’ers in ICT (56%), HRM & P&O (53%) en de zorg (51%) merken een daling. Ook zelfstandigen die slechts één opdrachtgever hebben (48%) of een kleine portefeuille van twee tot vijf opdrachtgevers (42%) zien hun opdrachten teruglopen.

Oproep tot duidelijkheid en balans
De initiatiefnemers van het onderzoek benadrukken dat de uitkomsten duidelijk maken hoe groot de noodzaak is voor heldere en eerlijke regelgeving. Politiek, beleidsmakers en bedrijven worden opgeroepen samen te werken aan een arbeidsmarkt die toekomstbestendig is. Daarbij moet een balans gevonden worden tussen het waarborgen van autonomie voor zelfstandigen en compliance voor opdrachtgevers.

Alleen door die balans te vinden, stellen de onderzoekers, kan een arbeidsmarkt ontstaan waarin zowel zelfstandigen als organisaties met vertrouwen kunnen werken.